แนวข้อสอบ กฎหมายคุ้มครองแรงงาน

1.             กฎหมายคุ้มครองแรงงานที่บังคับใช้อยู่ในปัจจุบัน คือกฎหมายใด

• พระราชบัญญัติความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้อมในการทำงาน พ.ศ.๒๕๕๔
• พระราชบัญญัติคุ้มครองผู้รับงานไปทำที่บ้าน พ.ศ.๒๕๕๓
• พระราชบัญญัติแรงงานสัมพันธ์ พ.ศ. ๒๕๑๘ และพระราชบัญญัติแรงงานรัฐวิสาหกิจสัมพันธ์ พ.ศ. ๒๕๔๓
• พระราชบัญญัติคุ้มครองแรงงาน พ.ศ. ๒๕๔๑

ตอบ   ง. พระราชบัญญัติคุ้มครองแรงงาน พ.ศ. ๒๕๔๑

2. ข้อใด ไม่ใช่ ลักษณะสำคัญของกฎหมายคุ้มครองแรงงาน

• เป็นกฎหมายที่เปลี่ยนแปลงไปตามสภาพทางเศรษฐกิจและสังคม
• เป็นกฎหมายที่เกี่ยวกับความสงบเรียบร้อยของประชาชน
• เป็นกฎหมายกึ่งมหาชนกึ่งเอกชน คือเป็นกฎหมายที่กำหนดความสัมพันธ์ระหว่างนายจ้างและนายจ้าง
• เป็นกฎหมายทางสังคม

ตอบ   ค. เป็นกฎหมายกึ่งมหาชนกึ่งเอกชน คือเป็นกฎหมายที่กำหนดความสัมพันธ์ระหว่างนายจ้างและนายจ้าง

3.             พระราชบัญญัติคุ้มครองแรงงาน  มีกี่ฉบับ

• 2 ฉบับ                                        ค.  4  ฉบับ
• 3 ฉบับ                                        ง. 5  ฉบับ

ตอบ   ค.  4  ฉบับ   ได้แก่

พระราชบัญญัติคุ้มครองแรงงาน พ.ศ. ๒๕๔๑

พระราชบัญญัติคุ้มครองแรงงาน (ฉบับที่ ๒) พ.ศ. ๒๕๕๑

พระราชบัญญัติคุ้มครองแรงงาน (ฉบับที่ ๓) พ.ศ. ๒๕๕๑

พระราชบัญญัติคุ้มครองแรงงาน (ฉบับที่ ๔) พ.ศ. ๒๕๕๓

4.             พระราชบัญญัติคุ้มครองแรงงาน พ.ศ. 2541 มีผลบังคับใช้เมื่อใด

ก.       18 สิงหาคม 2541                                               ค. 20  สิงหาคม 2541

ข.       19 สิงหาคม 2541                                               ง. 21  สิงหาคม 2541

ตอบ    ข. 19 สิงหาคม 2541

5. พระราชบัญญัติคุ้มครองแรงงาน พ.ศ. 2541 ไม่ใช้บังคับแก่ใคร

• นายจ้าง ลูกจ้างในราชการส่วนภูมิภาค
• นายจ้าง ลูกจ้างในราชการส่วนท้องถิ่น
• นายจ้าง ลูกจ้างตามกฎหมายว่าด้วยแรงงานรัฐวิสาหกิจสัมพันธ์

ง. ถูกทุกข้อ

ตอบ  ง. ถูกทุกข้อ

6. นายจ้างมีกี่ประเภท

• 3 ประเภท                                                            ค.  5  ประเภท
• 4 ประเภท ง.  6   ประเภท

ตอบ   ข. 4 ประเภท

7. ผู้มีอำนาจกระทำการแทนนิติบุคคล  คือนายจ้างประเภทใด

• นายจ้างตัวจริง ค. นายจ้างรับถือ
• นายจ้างรับมอบ                                                  ง. นายจ้างตัวแทน

ตอบ  ง. นายจ้างตัวแทน

8. ผู้ซึ่งได้รับมอบให้ทำงานแทนนายจ้างตัวจริงหรือนายจ้างตัวแทน คือนายจ้างประเภทใด

• นายจ้างตัวจริง ค. นายจ้างรับถือ
• นายจ้างรับมอบ                                                  ง. นายจ้างตัวแทน

ตอบ   ข. นายจ้างรับมอบ 

9. บุคคลที่ตกลงรับลูกจ้างเข้าทำงานโดยจ่ายค่าจ้างให้คือนายจ้างประเภทใด

• นายจ้างตัวจริง ค. นายจ้างรับถือ
• นายจ้างรับมอบ                                                  ง. นายจ้างตัวแทน

ตอบ   ก. นายจ้างตัวจริง

10. ผู้ประกอบการที่มีกิจการจ้างเหมาค่าแรง ซึ่งถือว่าเป็นทั้งนายจ้างของลูกจ้างตนเองและนายจ้างของลูกจ้างซึ่งมารับเหมาค่าแรงในกิจการของตนด้วย คือนายจ้างประเภทใด

• นายจ้างตัวจริง ค. นายจ้างรับถือ
• นายจ้างรับมอบ                                                  ง. นายจ้างตัวแทน

ตอบ    ค. นายจ้างรับถือ 

11. ใครมีอำนาจแต่งตั้งพนักงานเจ้าหน้าที่เพื่อมีอำนาจฟ้องคดีหรือแก้ต่างคดีแรงงานให้แก่ลูกจ้างหรือทายาทโดยธรรมของลูกจ้างซึ่งถึงแก่ความตาย

• รัฐมนตรีว่าการกระทรวงแรงงาน ค. นายกรัฐมนตรี
• อธิบดีกรมสวัสดิการและคุ้มครองแรงงาน ง. ปลัดกระทรวงแรงงาน

ตอบ   ก. รัฐมนตรีว่าการกระทรวงแรงงาน          

12. กฎกระทรวง ฉบับที่ ๒ (พ.ศ. ๒๕๔๑) ได้กำหนดให้ งานทุกประเภทมีเวลาทำงานปกติวันหนึ่งไม่เกินกี่ชั่วโมง

• 7 ชั่วโมง                                                                            ค. 9   ชั่วโมง
• 8 ชั่วโมง                                                                            ง. 10  ชั่วโมง

ตอบ   ข. 8   ชั่วโมง     

13. ข้อใด ไม่ใช่ งานที่อาจเป็นอันตรายต่อสุขภาพและความปลอดภัยของลูกจ้าง ตามกฎกระทรวง ฉบับที่ ๒ (พ.ศ. ๒๕๔๑)

• งานเชื่อมโลหะ
• งานเย็บจักร
• งานที่เกี่ยวกับกัมมันตภาพรังสี
• งานที่ต้องทำใต้ดิน ใต้น้ำ ในถ้ำ ในอุโมงค์ หรือในที่อับอากาศ

ตอบ   ข. งานเย็บจักร

กฎกระทรวง ฉบับที่ ๒ (พ.ศ. ๒๕๔๑) ได้กำหนดเวลาทำงานปกติไว้ดังนี้

ข้อ ๑ ให้งานทุกประเภทมีเวลาทำงานปกติวันหนึ่งไม่เกินแปดชั่วโมง

ข้อ ๒ งานที่อาจเป็นอันตรายต่อสุขภาพและความปลอดภัยของลูกจ้าง ได้แก่

(๑) งานที่ต้องทำใต้ดิน ใต้น้ำ ในถ้ำ ในอุโมงค์ หรือในที่อับอากาศ

(๒) งานที่เกี่ยวกับกัมมันตภาพรังสี

(๓) งานเชื่อมโลหะ

(๔) งานขนส่งวัตถุอันตราย

(๕) งานผลิตสารเคมีอันตราย

(๖) งานที่ต้องทำด้วยเครื่องมือหรือเครื่องจักรซึ่งผู้ทำได้รับความสั่นสะเทือนอันอาจเป็นอันตราย

(๗)งานที่ต้องทำเกี่ยวกับความร้อนจัดหรือความเย็นจัดอันอาจเป็นอันตราย

14. พระราชบัญญัติคุ้มครองแรงงาน พ.ศ. 2541 ห้ามมิให้นายจ้างจ้างเด็กอายุต่ำกว่ากี่ปีเป็นลูกจ้าง

• 13 ปี                                                                      ค. 15   ปี
• 18 ปี                                                                    ง.  16  ปี

ตอบ  ค. 15   ปี

มาตรา ๔๔ ห้ามมิให้นายจ้างจ้างเด็กอายุต่ำกว่าสิบห้าปีเป็นลูกจ้าง

15. ในกรณีที่มีการจ้างเด็กอายุต่ำกว่า 18 ปีเป็นลูกจ้าง นายจ้างต้องปฏิบัติอย่างไร

• แจ้งการจ้างลูกจ้างซึ่งเป็นเด็กนั้นต่อพนักงานตรวจแรงงานภายใน 15 วันนับแต่วันที่เด็กเข้าทำงาน
• จัดทำบันทึกสภาพการจ้างกรณีที่มีการเปลี่ยนแปลงไปจากเดิมเก็บไว้ ณ สถานประกอบกิจการหรือสำนักงานของนายจ้าง พร้อมที่จะให้พนักงานตรวจแรงงานตรวจได้ในเวลาทำการ
• แจ้งการสิ้นสุดการจ้างลูกจ้างซึ่งเป็นเด็กนั้นต่อพนักงานตรวจแรงงานภายในเจ็ดวันนับแต่วันที่เด็กออกจากงาน
• ถูกทุกข้อ

ตอบ   ง. ถูกทุกข้อ

16. นายจ้างไม่สามารถให้ลูกจ้างซึ่งเป็นเด็กอายุต่ำกว่า 18 ปีทำงานในข้อใดได้

• งานใช้เลื่อยเดินด้วยพลังไฟฟ้าหรือเครื่องยนต์
• งานยกของที่ไม่หนักจนเกินไป
• งานที่ต้องทำบนนั่งร้านที่สูงกว่าพื้นดินแต่ไม่เกิน 10  เมตร
• งานเกี่ยวกับความร้อน ความเย็นในระดับที่ปกติ

ตอบ   ก. งานใช้เลื่อยเดินด้วยพลังไฟฟ้าหรือเครื่องยนต์ 

มาตรา ๔๙ ห้ามมิให้นายจ้างให้ลูกจ้างซึ่งเป็นเด็กอายุต่ำกว่าสิบแปดปีทำงานอย่าหนึ่งอย่างใดดังต่อไปนี้

(๑) งานหลอม เป่า หล่อ หรือรีดโลหะ

(๒) งานปั๊มโลหะ

(๓) งานเกี่ยวกับความร้อน ความเย็น ความสั่นสะเทือน เสียง และแสงที่มีระดับแตกต่างจากปกติ อันอาจเป็นอันตรายตามที่กำหนดในกฎกระทรวง

(๔) งานเกี่ยวกับสารเคมีที่เป็นอันตรายตามที่กำหนดในกฎกระทรวง

(๕) งานที่เกี่ยวกับจุลชีวันเป็นพิษซึ่งอาจเป็นเชื้อไวรัส แบคทีเรีย ราหรือเชื้ออื่นตามที่กำหนดในกฎกระทรวง

(๖) งานเกี่ยวกับวัตถุมีพิษ วัตถุระเบิด หรือวัตถุไวไฟ เว้นแต่งานในสถานีบริการน้ำมันเชื้อเพลิงตามที่กำหนดในกฎกระทรวง

(๗) งานขับหรือบังคับรถยกหรือปั้นจั่นตามที่กำหนดในกฎกระทรวง

(๘) งานใช้เลื่อยเดินด้วยพลังไฟฟ้าหรือเครื่องยนต์

(๙) งานที่ต้องทำใต้ดิน ใต้น้ำ ในถ้ำ อุโมงค์ หรือปล่องในภูเขา

(๑๐) งานที่เกี่ยวกับกัมมันตภาพรังสีตามที่กำหนดในกฎกระทรวง(๑๑) งานทำความสะอาดเครื่องจักรหรือเครื่องยนต์ขณะที่เครื่องจักรหรือเครื่องยนต์กำลังทำงาน

(๑๒) งานที่ต้องทำบนนั่งร้านที่สูงกว่าพื้นดินตั้งแต่สิบเมตรขึ้นไปงาน

(๑๓) อื่นตามที่กำหนดในกฎกระทรวง

17. นายจ้างไม่สามารถให้ลูกจ้างซึ่งเป็นเด็กอายุต่ำกว่า 18 ปีทำงานในสถานที่ใด

• ร้านทอง                                                                ค. โรงงาน
• โรงรับจำนำ ง.  บ่อนการพนัน

ตอบ  ง.  บ่อนการพนัน

มาตรา ๕๐ ห้ามมิให้นายจ้างให้ลูกจ้างซึ่งเป็นเด็กอายุต่ำกว่าสิบแปดปีทำงานในสถานที่ดังต่อไปนี้
(๑) โรงฆ่าสัตว์
(๒) สถานที่เล่นการพนัน
(๓) สถานที่เต้นรำ รำวง หรือรองเง็ง
(๔) สถานที่ที่มีอาหาร สุรา น้ำชา หรือเครื่องดื่มอย่างอื่นจำหน่ายและบริการ โดยมีผู้บำเรอสำหรับปรนนิบัติลูกค้า หรือโดยมีที่สำหรับพักผ่อนหลับนอน หรือมีบริการนวดให้แก่ลูกค้า
(๕) สถานที่อื่นตามที่กำหนดในกฎกระทรวงมาตรา ๕๑ ห้ามมิให้นายจ้างจ่ายค่าจ้างของลูกจ้างซึ่งเป็นเด็กให้แก่บุคคลอื่น ห้ามมิให้นายจ้างเรียกหรือรับเงินประกันเพื่อการใด ๆ จากฝ่ายลูกจ้างซึ่งเป็นเด็ก

18. คำว่า “เด็ก” ในพระราชบัญญัติคุ้มครองแรงงาน พ.ศ. ๒๕๔๑ หมายถึง

• บุคคลที่มีอายุต่ำกว่า ๑๕ ปีบริบูรณ์
• บุคคลที่มีอายุต่ำกว่า ๑๖ ปีบริบูรณ์
• บุคคลที่มีอายุต่ำกว่า ๑๗ ปีบริบูรณ์
• บุคคลที่มีอายุต่ำกว่า ๑๘ ปีบริบูรณ์

ตอบ   ง. บุคคลที่มีอายุต่ำกว่า ๑๘ ปีบริบูรณ์ 

19. นายจ้างต้องจ่ายค่าจ้างให้แก่ลูกจ้างซึ่งเป็นหญิงในวันลาเพื่อคลอดบุตรเท่ากับค่าจ้างในวันทำงานตลอดระยะเวลาที่ลา แต่ไม่เกินกี่วัน

• 30 วัน                                                                   ค. 90  วัน
• 60 วัน                                                                   ง. 45  วัน

ตอบ   ง. 45  วัน

มาตรา ๕๙ ให้นายจ้างจ่ายค่าจ้างให้แก่ลูกจ้างซึ่งเป็นหญิงในวันลาเพื่อคลอดบุตรเท่ากับค่าจ้างในวันทำงานตลอดระยะเวลาที่ลา แต่ไม่เกินสี่สิบห้าวัน

20. การจ่ายค่าตอบแทนในการทำงานให้แก่ลูกจ้างมีกี่ประเภท

• ประเภทเดียว ค.  3  ประเภท
• 2 ประเภท                                                           ง.  4  ประเภท

ตอบ    ข. 2  ประเภท

การจ่ายค่าตอบแทนในการทำงานให้แก่ลูกจ้างนั้นมี ๒ ประเภท คือ

๑. การจ่ายค่าตอบแทนในการทำงานโดยถือระยะเวลาเป็นสำคัญ (Time rate) หมายถึง การจ่ายค่าจ้างที่ถือหน่วยระยะเวลาเป็นหลักในการคำนวณทั้งนี้ไม่ว่าลูกจ้างจะทำงานได้ผลงานมากน้อยเพียงใด ซึ่งกฎหมายได้กำหนดไว้ว่าระยะเวลาที่จ่ายกันนั้น อาจจะเป็นการกำหนดเป็นรายชั่วโมง รายวัน รายสัปดาห์ รายเดือน หรือรายระยะเวลาอย่างอื่นก็ได้ คำว่า “ระยะเวลาอย่างอื่น” นั้นสมัยโบราณมีการจ้างเป็นรายปักษ์ หรือรายไตรมาส หรือรายปี เป็นอาทิ

๒. การจ่ายค่าตอบแทนในการทำงานโดยถือตามผลงานที่ลูกจ้างทำได้เป็นสำคัญ (Piece Rate) หมายถึงการจ่ายค่าจ้างที่ถือผลงานแต่ละหน่วยที่ลูกจ้างทำได้เป็นหลักในการคำนวณทั้งนี้ไม่ว่าลูกจ้างใช้ระยะเวลาในการทำงานนานเท่าใดก็ตาม เมื่อลูกจ้างได้ผลงานออกมาเท่าใดก็ตามจะคำนวณค่าจ้างไปตามจำนวนนับของผลงานนั้น เช่น การกำหนดค่าจ้างในการทำงานต่อโต๊ะเป็นตัว เป่าแก้วเป็นโหล